Από πολλούς έχει χαρακτηριστεί ως η κορυφαία ομάδα όλων των εποχών στο ευρωπαϊκό μπάσκετ, σε συλλογικό επίπεδο. Είτε είναι, είτε όχι, δεν έχει καμία σημασία.
Αυτό που μετράει είναι πως έγραψε ιστορία στο κύπελλο πρωταθλητριών (νυν Ευρωλίγκα), πετυχαίνοντας ένα εντυπωσιακό three-peat με παίκτες-θρύλους, όπως ο Κούκοτς και ο Ράτζα. Το όνομά της άλλωστε προκαλεί ανατριχίλα και μόνο στο άκουσμά της: Γιουγκοπλάστικα! Σκέτο… Μια ομάδα-μοντέλο, που απέδωσε απολαυστικό μπάσκετ και χάρισε αξέχαστες στιγμές στους φίλους της «σπυριάρας».
Πάμε να θυμηθούμε τα κατορθώματα του κροατικού συλλόγου (σ.σ. νυν ΚΚ Σπλιτ) στα τρία συνεχόμενα φάιναλ φορ που έλαβε μέρος και να ξαναζήσουμε μοναδικές εικόνες μπασκετικής πανδαισίας.
Μόναχο 6/4/1989: Τα «μωρά» του Σπλιτ… δαγκώνουν!
Το story: Η κατάρα των φαβορί ξαναχτύπησε και μάλιστα με τρόπο εντυπωσιακό στο «Ολίμπια Χάλε» του Μονάχου! Τα πιτσιρίκια του Μπόζονταρ Μάλκοβιτς αποδείχθηκαν… άντρες με τα όλα τους και κατατρόπωσαν αρχικά την Μπαρτσελόνα, ενώ στον τελικό έκαναν τη Μακάμπι να… κιτρινίσει σαν τις φανέλες τους, επικρατώντας καθαρά με 75-69.
Το άστρο των Κούκοτς και Ράτζα είχε ανατείλει πλέον για τα καλά, ενώ η ο Άρης έχασε τεράστια ευκαιρία να διεκδικήσει το τρόπαιο αφού η ιστορική κοκορομαχία του Γιαννάκη με τον μακαρίτη Μαγκί, δύο ημέρες νωρίτερα, αποδείχθηκε τροχοπέδη στη μέχρι εκείνη τη στιγμή πολύ καλή εμφάνιση των πρωταθλητών Ελλάδας.
Ο καλός: Ντίνο Ράτζα: στον ημιτελικό με την Μπαρτσελόνα άντεξε απέναντι στον θηριώδη Όντι Νόρις, ενώ στον τελικό έκανε… πάρτι απέναντι στην «αεροπορία» της Μακάμπι (Μέρσερ, Μαγκί, Μπάρλοου).
Ο κακός: Παναγιώτης Γιαννάκης: αν συγκρατούσε τα νεύρα του και απέφευγε τον καβγά με τον Μαγκί, ίσως ο Άρης να είχε την ευκαιρία να διεκδικήσει το τρόπαιο στον τελικό.
Η κατάταξη: 1. Γιουγκοπλάστικα, 2. Μακάμπι, 3. Άρης, 4. Μπαρτσελόνα
Ο τελικός της 6ης Απριλίου 1989
ΓΙΟΥΓΚΟΠΛΑΣΤΙΚΑ-ΜΑΚΑΜΠΙ 75-69
ΓΙΟΥΓΚΟΠΛΑΣΤΙΚΑ (Μάλκοβιτς): Σρετένοβιτς 7, Ιβάνοβιτς 12, Κούκοτς 18 (3/6δ., 4/7τρ., 0/5β.), Σόμπιν 11 (6ρ., 3κλ.), Ράτζα 20 (9/13δ., 2/4β., 10ρ.), Περάσοβιτς 1, Παβίτσεβιτς 4, Τάμπακ 2
ΜΑΚΑΜΠΙ (Σερφ): Λίπιν 2, Τζάμσι 25 (3/6δ., 5/9τρ., 4/4β.), Μπάρλοου 13 (3/6δ., 1/1τρ., 4/6β., 6ρ.), Μαγκί 10 (11ρ.), Μέρσερ 10 (7ρ.), Σιμς 9, Ντάνιελ
Σαραγόσα 19/4/1990: Ο «ροζ πάνθηρας» ξαναχτυπά!
Το story: Μπορεί ο Άρης να έγραψε ιστορία, αφού έγινε η πρώτη ομάδα με τρεις συνεχόμενες παρουσίες σε φάιναλ φορ, ωστόσο εκείνος που έμελλε να κλέψει την παράσταση στο «Πρένθιπε Φελίπε» της Σαραγόσα ήταν ο Τόνι Κούκοτς.
Αφού σκότωσε τη Λιμόζ στον ημιτελικό (16π.) μαζί με τους Περάσοβιτς (24π.) και Ιβάνοβιτς (20π.), φρόντισε στη συνέχεια να χαλάσει και τα σχέδια της Μπαρτσελόνα, που ήλπιζε να πανηγυρίσει τον τίτλο επί ισπανικού εδάφους. Αμ δε! Ο επιθετικός οίστρος του Κροάτη (20π. σε 27 λεπτά με μερικά «δολοφονικά» τρίποντα στο τέλος) διατήρησε την κούπα στο Σπλιτ, αναγκάζοντας τους Ισπανούς να τον αποκαλέσουν «ροζ πάνθηρα»!
Να σημειωθεί ότι οι 43 πόντοι του Νίκου Γκάλη στον μικρό τελικό εναντίον της Λιμόζ αποτελούν μέχρι και σήμερα την κορυφαία επιθετική επίδοση σε φάιναλ φορ.
Ο καλός: Τόνι Κούκοτς. Ο ακρογωνιαίος λίθος στο repeat της Γιουγκοπλάστικα και φυσικά πολυτιμότερος παίκτης της διοργάνωσης. Κι ας μην ξεκίνησε βασικός τόσο στον ημιτελικό όσο και στον τελικό!
Ο κακός: Όλη η Μπαρτσελόνα, που επιβεβαίωσε τον χαρακτηρισμό της «λούζερ» ομάδας ο οποίος τη συνόδευε εκείνη την εποχή. Παρότι διέθετε μερικούς από τους μεγαλύτερους αστέρες της εποχής (Νόρις, Σαν Επιφάνιο, Χιμένεθ) λύγισε υπό το βάρος της γηπεδούχου ομάδας.
Στα αξιοσημείωτα, επίσης, το αρνητικό ρεκόρ του Παναγιώτη Γιαννάκη στο μικρό τελικό με τη Λιμόζ, όπου δεν κατάφερε να σκοράρει ούτε έναν πόντο (0/5 σουτ)!
Η κατάταξη: 1. Γιουγκοπλάστικα, 2. Μπαρτσελόνα, 3. Λιμόζ, 4. Άρης
Ο τελικός της 19ης Απριλίου 1990
ΓΙΟΥΓΚΟΠΛΑΣΤΙΚΑ-ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ 72-67
ΓΙΟΥΓΚΟΠΛΑΣΤΙΚΑ (Μάλκοβιτς): Κούκοτς 20 (4/7δ., 3/5τρ., 3/7β., 7ρ.), Ράτζα 12 (4/6δ., 4/5β., 4ρ.), Σρετένοβιτς 5, Ιβάνοβιτς 12 (4/11δ., 4/5β., 3ασ.), Περάσοβιτς 12 (3/8δ., 2/2τρ. 3ασ.), Σόμπιν 7, Σάβιτς 4 (7ρ.), Τάμπακ, Παβίτσεβιτς
ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ (Ρενέσες): Νόρις 18 (7/9δ., 4/4β., 10ρ.), Γουντ 12 (4/6δ., 0/3τρ., 4/5β., 6ρ.), Σαν Επιφάνιο 10 (2/6δ., 0/2τρ., 6/7β.), Χιμένεθ 8, Σολοθάμπαλ 5, Σαν, Κόστα 3, Κρέσπο 5, Φ. Μαρτίνεθ
Παρίσι 18/4/1991: Ο νόμος του Σάβιτς
Το story: Τι κι αν ο Ράτζα είχε γίνει κάτοικος Ρώμης; Τι κι αν η ομάδα είχε μετονομαστεί σε «ΠΟΠ ’84» και έλειπαν από το ρόστερ της άλλοι δύο σημαντικοί παίκτες της (Ιβάνοβιτς, Σόμπιν); Η Γιουγκοπλάστικα με έναν αφηνιασμένο Ζόραν Σάβιτς στις τάξεις της, αλλά και τον… συνήθη ύποπτο Τόνι Κούκοτς (σ.σ. «έσβησε από το παρκέ του τελικού τον Σαν Επιφάνιο) να είναι η «μάνα του λόχου», πανηγύρισε στο «Παλέ ντε Μπερσί» το τρίτο σερί κύπελλο πρωταθλητριών, αφήνοντας ξανά στα κρύα του λουτρού την πανίσχυρη Μπαρτσελονα, στον πάγκο της οποίας καθόταν ο Μπόζινταρ Μάλκοβιτς!
Το 70-65 σήμαινε αφενός three-peat για την κροατική ομάδα, αφετέρου την ισοφάριση του «στοιχειωμένου» ρεκόρ της ASK Ρίγας (Λετονία) που κρατούσε από το 1960.
Ο καλός: Ζόραν Σάβιτς. Είχε 25 πόντους (8/11 σουτ, 9/10 βολές) στον ημιτελικό με τη Σκαβολίνι, ενώ στον τελικό κατατρόπωσε το φοβερό δίδυμο ψηλών της Μπαρτσελόνα (Νόρις-Ορτίθ), με 27 πόντους (9/13 σουτ), 4 ριμπάουντ και 3 κοψίματα! Αυτός ήταν ο αληθινός MVP του τουρνουά και όχι ο Κούκοτς που πήρε τις ψήφους.
Ο κακός: Μπόζινταρ Μάλκοβιτς. Απέναντι στα δικά του παιδιά, δεν μπόρεσε να βρει λύσεις για να φέρει την «Μπάρτσα» στην κορυφή της Ευρώπης. Αντίθετα, έδωσε στον Ζέλικο Παβλίσεβιτς (μετέπειτα προπονητή του Παναθηναϊκού) την ευκαιρία να αναφωνήσει «Two cups, two cups!», αφού αυτό ήταν το δεύτερο τρόπαιό του (σ.σ. μετά το πρώτο που πήρε το 1986 ως τεχνικός της Τσιμπόνα, έχοντας παίκτη τον Ντράζεν Πέτροβιτς) στην κατά τα άλλα μάλλον αδιάφορη καριέρα του… Όπως δήλωσε κάποτε και ο Ζάρκο Πάσπαλι: «Με Κούκοτς και Ντράζεν έπαιρνα κι εγώ δύο ευρωπαϊκά!».
Η κατάταξη: 1. ΠΟΠ ’84, 2. Μπαρτσελόνα, 3. Μακάμπι, 4. Σκαβολίνι
Ο τελικός της 18ης Απριλίου 1991
ΠΟΠ 84-ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ 70-65
ΠΟΠ 84 (Παβλίσεβιτς): Σάβιτς 27 (9/13δ., 9/12β., 4ρ., 2τ.), Σρετένοβιτς 7 (7ασ.), Λέστερ 11 (5/8δ., 1/1β), Περάσοβιτς 6, Κούκοτς 8 (4/11δ., 0/3 τρ., 7ρ., 2ασ., 4τ.), Παβίτσεβιτς 7, Τάμπακ 2, Νάγκλιτς 2
ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ (Μάλκοβιτς): Σολοθάμπαλ 7, Γκονζάλεθ 9, Σαν Επιφάνιο 8, Ορτίθ 12 (5/9δ., 2/4β., 12ρ., 3κλ.), Νόρις 8 (3ρ., 3ασ.), Γκαλιλέα, Μοντέρο 9 (3ασ.), Τράμπο 12 (5/6δ., 2/5β., 6ρ.)
